Czy w Polsce da się uprawiać rośliny egzotyczne?

Marzą Wam się palmy, bananowce, figy, cytrusy itp.? W domu albo w ogrodzie? Możecie je uprawiać, tylko najpierw dowiedzcie się, które rośliny egzotyczne trzeba chronić zimą, a które przeżyją mrozy, jak trzeba je nawozić i czy na pewno doczekamy się egzotycznych owoców. Zielone Pogotowie pyta pana Macieja, który w swoim ogrodzie postanowił stworzyć coś bardziej egzotycznego.

Pan Maciej Iskra ma w swoim ogrodzie sporo roślin egzotycznych, tropikalnych, a co się z tym wiąże ma też sporą wiedzę na temat uprawy tych roślin. Dzieli się nią na swoim kanale na YouTubie Ogród Macieja i Rośliny egzotyczne, ale również w tym wywiadzie, który przygotowaliśmy z myślą o naszych Widzach i Czytelnikach zainteresowanych: bananowcami, palmami, paulowniami, kolokazjami, alokazjami, dziwidłami, strelicjami itp. itd.

Jakie rośliny egzotyczne można dość łatwo uprawiać w polskich warunkach?

Maciej Iskra: Bananowce (odmiany Musa basjoo, Ensete ventricosum „Maurelli”), kolokazje esculenta, bambusy, paulownie można bez większych problemów posadzić w Polsce na zewnątrz, niektóre wymagają osłony na zimę, a inne nie.

W domu można trzymać bananowce karłowate (Musa acuminata) i strelicje. Trzymamy je w donicach przez cały rok i nie martwimy się przenoszeniem tych roślin w chłodniejsze miejsca. Pamiętajmy jednak o ich corocznym przesadzaniu do świeżej ziemi i do większej donicy. Dodatkowo, bananowce karłowate wymagają dzielenia na kępy. Strelicje lepiej prezentują się w kępie.

W domu można również trzymać palmy (małe gatunki) – te które uprawiamy w donicach przenosimy zimą do jasnego, chłodnego pomieszczenia. Większość gatunków palm trzymamy latem w ogrodzie, a zimą wymagają okrycia i ogrzewania, co jest dość kosztowne. Wszystko zależy od gatunku, który wybierzemy. Najlepiej zainwestować w odmianę Szorstkowiec Fortunego, czyli Trychacarpus. Jest to odmiana wytrzymała, da radę przeżyć w temperaturze do -17, ale pod osłoną i owinięta kablem grzewczym. Taką ochronę tworzymy, gdy temperatura spadnie do około -10 °C. Trychacarpus wymaga słonecznego stanowiska, ziemi z obornikiem. Latem podlewamy ją obficie. Okrywamy ją włókniną i kablem grzewczym z termostatem ustawionym na 3-5 stopni.

Większość roślin i tak przemarznie, wówczas trzeba obciąć wszystkie obumarłe części. Nawet, jeśli oznacza to cięcie przy samym gruncie.

Które rośliny egzotyczne wymagają osłony w czasie przymrozków?

Maciej Iskra: Bananowca najlepiej traktować tak jak kannę. Gdy pojawią się pierwsze przymrozki, obcinamy go – można to zrobić w miejscu, gdzie zaczynają wyrastać liście, ale można też niżej. Będzie to miało wpływ na wysokość rośliny w następnym sezonie. Wykopujemy całą kłodzinę, bez liści, ale z odrostami. Następnie wsadzamy ją do chłodnego pomieszczenia, gdzie temperatura jest między 5-10 stopni Celsjusza. Do ziemi wsadzamy ją z powrotem w maju, gdy nie ma już niebezpieczeństwa przymrozków.

Tak wygląda zimowanie bananowca Ensete ventricosum „Maurelli” …

• 

• 

• 

• 

• 

A jak okrywać rośliny egzotyczne rosnące w ziemi na zimę?

Maciej Iskra: Jeśli odmiana tego wymaga, na przykład większość palm tego wymaga, to musimy stworzyć dla nich ochronę – ze styropianu albo agrowłókniny, do tego trzeba podłączyć ogrzewanie… ja stosuję lampki świąteczne. Jest to kosztowna sprawa, bo trzeba zrobić wszystko, aby roślina w gruncie nie przemarzała. W tropikach te rośliny mrozu nie doświadczają.

Alokazje i kolokazje wykopujemy i wsadzamy na zimę do donic i trzymamy w jasnym pomieszczeniu, w temperaturze około 16 °C. Kolokazje barwne wymagają nieco niższej temperatury, dodatkowo między podlewaniem należy je przesuszyć.

Pałczychy, dziwidła kopczykujemy.

Paulownia, na przykład, przy ciepłych zimach, jakie teraz mamy w Polsce, nie potrzebuje ochrony. Podobnie bambus. Dopiero przy temperaturach poniżej -15°C możemy zacząć się martwić.

Kto może u siebie posadzić roślinę egzotyczną?

Maciej Iskra: Przede wszystkim ten, kto ma dużo miejsca – czy w ogrodzie, czy w domu. Palmy, bananowce, bambusy rosną szybko i rosną duże. Trzeba poświęcić najpierw trochę czasu, aby wymierzyć pod nie miejsce. Rośliny te musimy przycinać, jeśli nie chcemy, aby przeszkadzały innym roślinom. Korzeń bambusa rozrasta się niesamowicie, dlatego lepiej trzymać go w donicy albo stworzyć zaporę korzeniową, bo inaczej zajmie nam pół ogrodu.

Zanim kupimy roślinę egzotyczną do domu czy ogrodu, powinniśmy poznać zasady jej pielęgnacji i ochrony przed zimą. Dlatego zanim zamówimy sobie sadzonkę przez Internet, poczytajmy o interesującej nas roślinie. W końcu każdy gatunek pochodzi z innego klimatu i ma inne wymagania.

Są to na pewno rośliny dla cierpliwych i wytrwałych, do tego kochających zieleń, bo tu będzie jej naprawdę dużo…

Wiele osób pyta, czy paulownia to rzeczywiście drzewko tlenowe czy raczej chwyt marketingowy…

Maciej Iskra: Raczej to drugie. Paulownia to inaczej cesarskie drzewko szczęścia, pochodzące z Chin. Jak każde drzewo egzotyczne rośnie szybko i zwiększa swoją powierzchnię zieloną, a tym samym produkuje więcej tlenu. Ciężko powiedzieć, czy w jakikolwiek sposób różni się od innych roślin, które przecież też produkują tlen. Na pewno kupując drzewko stworzone w laboratorium możemy oczekiwać ciekawszej formy, ale jeśli kupimy paulownię wyhodowaną z nasion będzie to zwykłe drzewko, które można również spotkać w Chinach.

Jaka jest szansa, że wyhodujemy sobie z pestki mandarynki, pomarańczy, cytryny drzewo?

Maciej Iskra: Stworzymy sobie dziczkę, na której potem można zaszczepić szlachetną odmianę. Nie ma szans na wyhodowanie z pestki drzewa cytrusowego, dającego potem pyszne owoce. Po kilku latach, owszem, jest szansa na owoce, ale niezbyt smaczne. I trzeba mieć sporo szczęścia.

Jakie egzotyczne owoce możemy zjeść w Polsce z własnego drzewa?

Maciej Iskra: Prawie żadnych cytrusów. Owszem, kupując bardzo dobrą odmianę, stwarzając dla niej szczególne warunki, uda nam się coś wyhodować, ale to wymaga wielu zabiegów. Z tego powodu nie interesuję się drzewami owocowymi i nie mam ich u siebie. Aby mieć egzotyczne owoce, trzeba by zbudować oranżerię, gdzie byłoby ciepło i jasno. Chociaż…

Jedyne owoce, jakie mam u siebie i rzeczywiście łatwo je hodować w Polsce, to tamarillo, czyli pomidor drzewiasty.

Jak to wygląda w przypadku fig? Wiele osób pyta o te owoce, bo mają je w swoich ogrodach.

Tak, figi można w Polsce hodować. Ładnie u nas zimują, chociaż można je okryć agrowłókniną dla pewności. Lepiej je chronić przed wiosennymi przymrozkami. Owoce z drzewa figowego są w Polsce smaczne. Dla figowca trzeba znaleźć stanowisko słoneczne, najlepiej przy budynku. Nawozić najlepiej obornikiem.

Bananowce?

Maciej Iskra: Odmiany karłowate mogą dać owoce. Po kilku latach trzymania bananowca w domu będziemy mieć własne banany. Ale czy tak smaczne jak te z marketu? Raczej nie. Chociaż! Smaczne owoce deserowe otrzymamy z odmiany Cavendish.

Można też posadzić do gruntu bananowca Musa acuminata Grand Nain, po trzech latach powinny pojawić się banany, podobne do tych, które znamy ze sklepów.

Najszybciej owoce daje odmiana Musa velutina, ale są one niejadalne. Już w drugim roku uprawy zakwita na różowo i daje różowe małe banany pełne nasion.

A co z awokado, które tak chętnie rozmnażamy z pestki i wiele osób nie bardzo wie, co dalej z tym robić…

Maciej Iskra: Na pewno nie doczekają się własnych owoców. Awokado potrzebuje ciepła i wilgoci, ale nie może stać w pełnym słońcu. W Polsce nie ma warunków do hodowania awokado, dlatego również nie interesuję się tymi gatunkami.

• 

• 

• 

W takim razie wróćmy do odmian, które ma Pan u siebie w ogrodzie. Jak nawozić bananowca, czy odmiany takie jak: kolokazje, alokazje, xantosomy itp.?

Maciej Iskra: Ja stosuję przede wszystkim obornik granulowany. Bananowiec lubi ponadto nawozy potasowe, więc można mu zaserwować… nawóz ze skórek bananów, ale też nawóz dla pomidorów. Oczywiście zimą nie nawozimy, dokładnie tak jak inne rośliny, które trzymamy w domu.

W maju, gdy z powrotem wsadzam bananowca do ziemi, to sypię mu do dołu obornik i ziemię uniwersalną.

Dla alokazji i kolokazji dodatkowo dodaję do gruntu perlit.

W zasadzie dla wszystkich roślin stosuję podobny system nawożenia.

Dziękujemy za rozmowę!

Poprosilismy Pana Macieja, aby odpowiedział również na niektóre pytania członków grupy Zielone Pogotowie na Facebooku.

Bananowiec ozdobny posadzony w tamtym roku stracił liście, ale korzeń dalej w ziemi, czy może być że wykiełkuje z powrotem? Mieszkam w Anglii nie ma tu aż tak mroźnych zim, jest tylko dużo deszczu pozdrawiam😊

Najlepiej wykopać korzeń i zobaczyć, czy nie zgnił. Wszystko zależy od odmiany. Bananowce musza być wykopane na zimę. Do ziemi wracają wiosną.

A ja mam strelicję wyhodowaną z nasion. Przez ostatni rok prawie nie urosła, liście brązowieją. Przesadzić? Czym nawozić? Jak dbać?

Strelicję należy przesadzić do większej donicy, na dno wysypać keramzyt, na to ziemię uniwersalną z obornikiem, co jakiś czas nawozić nawozem potasowym (ze skórek bananów lub do pomidorów) albo do roślin zielonych. Nawozimy tylko od marca do października! Strelicję podlewamy, jak przeschnie.

Młoda paulownia – liście opadły na zimę, został smutny patyk w ziemi czy przezimuje?

Patyk można owinąć fizeliną lub włókniną. Lekko kopczykować. Po zimie powinien odbić od korzenia.

Czy palmy na Śląsku przezimują?

Tak, o ile mówimy o palmach wytrzymałych, czyli na przykład Trachycarpus.

Czy albicja poradzi sobie w gruncie bez ogrzewania czy ochronny na południowym wschodzie Polski?

Znam osoby, którym przezimowała bez osłony. Ale można owinąć dla pewności, a potem ewentualnie martwe części uciąć.

Interesuje mnie palma Szorstkowiec Fortunnego…

To jest właśnie bardzo wytrzymała odmiana – Trachycarpus. Wymaga słonecznego stanowiska, ziemi z obornikiem. Latem podlewamy ją obficie, zimą przeżyje temperatury do -17. Okrywamy ją włókniną i kablem grzewczym z termostatem ustawionym na 3-5 stopni.

Jak przezimować bambus w donicy?

Bez problemu w jasnym, chłodnym pomieszczeniu.

Zdjęcia: Maciej Iskra